డిసెంబర్ 21వ తేదీ ‘ప్రపంచ చీరల దినోత్సవం
ప్రతి సంవత్సరం డిసెంబర్ 21వ తేదీని ‘ప్రపంచ చీరల దినోత్సవం’ (World Saree Day) గా జరుపుకుంటారు. భారతీయ సంస్కృతికి, సంప్రదాయానికి ప్రతీకగా నిలిచే చీర గొప్పతనాన్ని ప్రపంచానికి చాటిచెప్పడం ఈ రోజు ముఖ్య ఉద్దేశ్యం.
ఈ దినోత్సవం 2020లో ఫ్యాషన్ ప్రియులైన సిందూర కవిటి, నిస్తుల హెబ్బార్ చొరవతో ప్రారంభమైంది. చీర యొక్క సాంస్కృతిక ప్రాముఖ్యతను కాపాడటం కోసం వారు ఈ ఉద్యమాన్ని చేపట్టారు.
మన దేశంలోని వివిధ రాష్ట్రాల చేనేత కళాకారుల నైపుణ్యాన్ని గుర్తించడానికి, అలాగే మారుతున్న కాలంలో కూడా చీర ప్రాభవం తగ్గకుండా తర్వాతి తరాలకు అందించడానికి ఈ రోజును కేటాయించారు.
తెలుగు రాష్ట్రాల్లో చీరకట్టుకు ఎంతో ప్రాధాన్యత ఉంది. పండగలు, వివాహాలు మరియు శుభకార్యాల్లో చీర అనేది దాదాపు తప్పనిసరిగా ధరిస్తారు.
వారసత్వ సంపదైన గద్వాల్ పట్టు, వెంకటగిరి, ఉప్పాడ, ధర్మవరం, మంగళగిరి వంటి చీరలు తెలుగు సంస్కృతిలో అంతర్భాగం. కేవలం సంప్రదాయ వస్త్రంగానే కాకుండా, నేటి తరం మహిళలు కూడా ఆఫీసులకు, పార్టీలకు డిజైనర్ చీరలను ధరిస్తూ స్టైలిష్గా కనిపిస్తున్నారు.
చీరలు భారతీయ సంస్కృతిలో అంతర్భాగం. మన దేశంలో ఒక్కో ప్రాంతానికి ఒక్కో ప్రత్యేకమైన నేత మరియు డిజైన్ ఉన్నాయి.
“సొగసు చూడ తరమా…”
భారతీయ నారి చీర కట్టుకున్నప్పుడు వచ్చే ఆ సొగసు నిజంగానే చూడతరమా! అన్నట్లు ఉంటుంది.
ఒక చీర యొక్క ‘సొగసు’ అనేది కేవలం దాని రంగు లేదా ధర మీద మాత్రమే ఆధారపడి ఉండదు. ఆ చీరను నేసిన తీరు, దాని వెనుక ఉన్న కళాత్మకత మరియు అది కట్టుకున్నప్పుడు ఇచ్చే హుందాతనంపై ఆధారపడి ఉంటుంది.
ప్రసిద్ధమైన కొన్ని చీరల రకాలు మరియు వాటి ప్రత్యేకమైన ‘సొగసు’ గురించి చూద్దాం!
ఉప్పాడ జమ్దానీ (Uppada Jamdani) – “నడిచే మేఘం”
ఉప్పాడ చీరల సొగసు దాని తేలికదనంలో ఉంది.
ఈ చీరలను ఎంత సున్నితంగా నేస్తారంటే, ఒక చీరను మడతపెట్టి చిన్న అగ్గిపెట్టెలో కూడా ఉంచవచ్చని ప్రతీతి.
ఒంటిపై మేఘంలా తేలుతున్నట్లు అనిపించే ఈ చీరలు, కట్టుకున్నవారికి అత్యంత కోమలమైన రూపాన్ని ఇస్తాయి.
కాంచీపురం పట్టు (Kanchipuram Silk) – “రాజసం”
దీని సొగసు దాని గాంభీర్యంలో ఉంటుంది. దీనిని “పట్టు చీరల రాణి” అంటారు. ఇవి చాలా నాణ్యమైనవి మరియు ఖరీదైనవి.
వెండి మరియు బంగారు జరితో నేసిన వెడల్పాటి అంచులు (Temple borders) కలిగిన ఈ చీర పెళ్లికూతురు కట్టుకున్నప్పుడు వచ్చే ఆ రాజసం మాటల్లో చెప్పలేం. ఇది ఒక సంప్రదాయబద్ధమైన, నిండుతనంతో కూడిన అందాన్ని ఇస్తుంది.
కలంకారీ (Kalamkari) – “కళాత్మక సౌందర్యం”
దీని సొగసు దాని చిత్రలేఖనంలో ఉంది.
సహజ సిద్ధమైన రంగులతో (Natural dyes) పురాణ గాథలను లేదా పూల తీగలను చీరపై చేతితో చిత్రిస్తారు. ప్రతి చీర ఒక పెయింటింగ్లా ఉంటుంది. ఇది కట్టుకున్నవారికి ఒక మేధోపరమైన (Intellectual) మరియు కళాత్మకమైన రూపాన్ని ఇస్తుంది.
పోచంపల్లి ఇక్కత్ (Pochampally Ikkat) – “రేఖాగణిత విన్యాసం”
దీని సొగసు దాని డిజైన్ స్పష్టతలో ఉంటుంది. దారాలను ముందే రంగుల్లో ముంచి, నేసేటప్పుడు ఆకృతులను (Geometric patterns) రూపొందిస్తారు.
ఆధునికత మరియు సంప్రదాయం కలిసినట్లుగా ఉండి, ఆఫీస్ వేర్ లేదా ఫార్మల్ మీటింగ్స్లో చాలా హుందాగా కనిపిస్తుంది.
బనారస్ (Banarasi) – “వైభవం”
దీని సొగసు దాని నిండుతనంలో ఉంది. చీర నిండా అల్లుకుపోయే తీగలు (Jal work) మరియు మొఘల్ కాలపు కళా రీతులు.
ఇది కట్టుకుంటే ఒక మహారాణిలాంటి వైభవం ఉట్టిపడుతుంది. అందుకే ఉత్తరాది పెళ్లిళ్లలో ఇది తప్పనిసరి.
నిజానికి చీర ఏదైనా, అది కట్టుకున్న విధానం మరియు ఆ వ్యక్తిలోని ఆత్మవిశ్వాసం ఆ చీరకు మరింత అందాన్ని తెచ్చిపెడతాయి.
శ్యామ్ కాగిత,
మచిలీపట్నం
